Szanowni Państwo,

w związku z zainteresowaniem wywołanym publikacją „Dziennika Polskiego" z 26 listopada 2012 r. pt. „W przezroczystej bluzce na egzamin", wyjaśniam, że:

1. Badania, na które powołuje się autorka tekstu, prowadziło w latach 2009-2011 konsorcjum naukowe następujących uczelni: Ruhr-Universität Bochum (Niemcy), Università di Bologna (Włochy), Universitat Autònoma de Barcelona (Hiszpania), Keele University (Wielka Brytania) oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Polską część badań koordynowała dr hab. Janina Czapska, prof. UJ z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pełna wersja raportu z badań w języku angielskim wraz z raportami krajowymi jest dostępna na stronie: www.gendercrime.eu.
2. W badaniach ilościowych (ankieta on-line) nie dobierano próby w sposób reprezentatywny, a zatem wyniki badań można odnosić tylko do grupy studentek, które zdecydowały się wypełnić ankietę. W Polsce w fazie A badań ankietowych wzięły udział studentki z Uniwersytetu Jagiellońskiego (7,2 % ówczesnych studentek UJ wypełniło cały kwestionariusz), a w fazie B studentki z 7 innych uczelni zróżnicowanych pod względem typu uczelni, położenia, wielkości miasta będącego siedzibą. Nie można zasadnie twierdzić, iż wyniki badań są alarmujące. Przyjęta i precyzyjnie opisana w raporcie metoda badawcza zwraca uwagę na badane zjawiska, ale wyklucza wnioskowanie o ich skali. W rozmowie telefonicznej z autorką artykułu zwracałam kilkakrotnie uwagę na tę okoliczność.
3. Budzące szczególne zainteresowanie wypowiedzi przypisywane wykładowcom nie pochodzą z raportu badawczego. Sformułowania zawarte w artykule: „Takie zachowania na polskich uczelniach nie są sporadyczne. Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Jagiellońskim dowodzą, że dotyczą połowy studentek" są nierzetelne i nie są poparte wynikami ww. badań. 
4. W kwestionariuszu nie stosowano określeń „molestowanie", „nękanie", „przemoc seksualna". Badacze zaproponowali natomiast katalog zachowań, które mogą stanowić ich przejawy (np. "Byłam zaczepiana poprzez gwizdanie, sprośne komentarze albo natarczywe przyglądanie się", "Ktoś zbliżył się do mnie bez wyraźnego powodu lub nachylił się nade mną w sposób, który odczułam jako nachalny" etc.). Spośród zaproponowanych zachowań studentki wybierały najpoważniejsze. Wyniki procentowe odnoszą się zatem do tego wybranego, najpoważniejszego incydentu. 
5. Wymienionych w kafeterii najpoważniejszych przejawów „molestowania" respondentki doświadczały ze strony osób im nieznanych. Respondentki z UJ jako drugą kategorię wskazywały kogoś z przyjaciół, na innych uczelniach przyjaciela, znajomego lub kolegę z uczelni. Respondentki najczęściej doświadczały takich sytuacji w miejscach publicznych niezwiązanych z uczelnią – na ulicy, na dyskotece, na prywatce, w kawiarni. Większość respondentek z UJ powiedziała o incydencie komuś bliskiemu (członkowi rodziny, przyjacielowi). Pozostałe respondentki nie powiedziały nikomu w związku z błahością i jednorazowością zdarzenia. Respondentek, wbrew twierdzeniom zawartym w artykule, nie pytano, czy o incydencie związanym z „molestowaniem" powiadomiły policję. Respondentki z UJ najczęściej deklarowały, że po takim incydencie unikały pewnych miejsc i sytuacji, czuły gniew i rozczarowanie, a także, że ta sytuacja nie wywołała dla nich żadnego skutku. Deklarowały też, że ten incydent nie miał żadnego wpływu na ich studia (ponad 90% odpowiedzi).
6. Badacze w oparciu o wyniki ankiet sformułowali wniosek, iż studentki nie znają ani na uczelni ani na terenie miasta miejsc, do których mogłyby się zgłosić po pomoc.
7. Stwierdzenie zawarte w artykule, jakoby badania wywołały „sporo kontrowersji i protestów", wydaje się przesadzone. W raporcie zwrócono uwagę, że zdecydowana większość ankietowanych wyraziła zadowolenie z podjęcia badań o tej tematyce. Studentki podkreślały, że zarówno linki do instytucji pomocowych zawarte na końcu ankiety, jak i sama ankieta miały dla nich edukacyjne znaczenie. Negatywnie oceniano długość kwestionariusza, jak też fakt wykluczenia mężczyzn z udziału w badaniach.
8. Powołanie na Uniwersytecie Jagiellońskim funkcji Pełnomocnika Rektora UJ ds. bezpieczeństwa studentów i doktorantów stanowiło implementację modelu dobrych praktyk zaproponowanego przez zespół badawczy prorektorowi UJ ds. dydaktyki. Model ten wyraża ideę „uniwersytetu odpowiedzialnego" i umożliwia wdrożenie systemowych działań o charakterze prewencyjnym, edukacyjnym i organizacyjnym służących zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie Uniwersytetu Jagiellońskiego. W związku z adresowanym do uczelni programem „Zintegrowana Polityka Bezpieczeństwa" koordynowanym przez Małopolską Komendę Wojewódzką Policji w Krakowie analogiczne stanowiska pełnomocników funkcjonują m.in. na Uniwersytecie Ekonomicznym, Politechnice Krakowskiej, Akademii Górniczo-Hutniczej, Krakowskiej Akademii im. A. Frycza Modrzewskiego, Akademii Wychowania Fizycznego.

Ubolewam, iż pełne pasji i zaangażowania działania lokalne ponad 30 młodych kobiet i mężczyzn z Uniwersytetu Jagiellońskiego podjęte w ramach międzynarodowej kampanii „16 dni akcji przeciwko przemocy ze względu na płeć" nie spotkały się, jak dotąd, z równie dużym zainteresowaniem mediów.

mgr Katarzyna Jurzak-Mączka

Pełnomocnik Retora UJ ds. bezpieczeństwa studentów i doktorantów

Do pobrania: 

link do raportu z badań (www.gendercrime.eu)

Artykuł K. Jurzak-Mączki K. Struzińskiej o badaniach 'Gender-based Violence, Stalking and Fear of Crime'  pt. "Przemoc seksualna wobec kobiet" w wakacyjnym numerze "Alma Mater" (148-149/2012).